Chi phí chìm

Sáng nay đi làm, ra ngoài cửa trời mưa lâm thâm. Mình nghĩ mưa nhỏ, không ướt mấy nên chẳng dừng lại mặc áo mưa nữa. Càng đi mưa càng to, đến gần công ty thì nước trên mũ đã nhỏ giọt xuống người. Cũng muốn dừng lại mặc áo mưa nhưng mình tặc lưỡi đã ướt thế này rồi ướt thêm tí nữa cũng chẳng sao. Cuối cùng ướt nửa người mà đến tối còn hơi sốt nữa.

Chắc mọi người đều nhận ra những suy nghĩ quen thuộc kiểu này. Có lần ta chờ xe buýt, nửa tiếng không thấy đâu, bấm bụng chờ thêm nửa tiếng, rồi thêm hai mươi phút, rồi mười phút, rồi thêm năm phút.

Cuối cùng xe buýt vẫn chẳng thấy đâu¹.

Thời gian (chờ xe buýt) và công sức (chịu đựng ướt) chúng ta đã bỏ ra, trong những trường hợp này, được xếp vào dạng chi phí chìm.

Chi phí chìm là chi phí đã xảy ra và không thể thay đổi được bởi bất kỳ quyết định nào trong hiện tại và tương lai.¹

Bởi tính không thể thay đổi được, nên những chi phí này không được đưa ra xem xét trong quá trình quyết định. Tuy vậy, đầu óc phản lý trí của chúng ta lúc nào cũng để sự tiếc nuối những khỏan đầu tư vô ích trong quá khứ này làm làm hỏng quyết định hiện tại của chúng ta.

Có những thử đáng tiếc nhỏ như thời gian chờ xe buýt.

Có khi lại là những thứ rất vô bổ như khả năng thổi được khói thuốc thành hình chữ O, mà ngại ngần bỏ thuốc.

Có khi ta quá tiếc nuối thời gian đầu tư vào một mối quan hệ làm ta đau quá nhiều.

Có khi ta quá tiếc nuối công sức đã bỏ ra cho một công việc, một dự án không đi đến đâu.

Ai đó trên Internet đã viết rằng, “khi chúng ta còn trẻ và có quá nhiều thứ để mất, chúng ta trở nên sợ hãi, và khi sợ hãi, ta sẽ đưa ra những quyết định sai lầm.”

Vậy lần tới khi bạn cảm thấy mệt mỏi, hãy tự hỏi bản thân, tại sao tôi vẫn làm những công việc này, nếu lý do không giống như điều bạn mong muốn khi bắt đầu, hãy nghĩ đến quyết định kết thúc chúng.

Mong rằng bạn không quá bận đến mức không có thời gian đặt câu hỏi.