Là lập trình viên, tôi tập thể dục (và tại sao bạn cũng nên như vậy)

Xưa nay lập trình viên vốn không được biết đến như những người khỏe mạnh nhất thế giới. Nghĩ đến lập trình viên người ta thường tưởng tượng ra những anh chàng đầu to mắt cận, thân hình hoặc là mỏng như siêu mẫu hoặc béo phì.

OK. This is a joke.

Gần đây khi theo dõi video clip ghi lại các bài nói tại các hội thảo dành cho developer trên thế giới, tôi nhận thấy những người này đều có thân hình to cao cân đối, rất “fit”. Tôi thầm nghĩ, “Chúa ơi những anh chàng / cô nàng này dường như có tất cả thời gian trên đời, vừa là Google developer expert, mà vẫn có thời gian đến phòng gym”. Thế nhưng tôi đã nhầm, việc tập thể dục không chiếm quá nhiều thời gian, mà lại mang đến nhiều lợi ích cho công việc của bạn.

Vì sao bạn nên tập thể dục?

OK, hãy đối mặt với sự thật, nghề lập trình là một công việc độc hại. Cơ thể người không được thiết kế cho việc ngồi liên tục tám tiếng và nhìn chằm chằm vào một nguồn sáng. Tôi chỉ xin liệt kê ra đây vài tác hại của việc ngồi nhiều:

Ngược lại, thể dục mang lại vô số lợi ích về sức khỏe:

Cải thiện trí nhớ và khả năng suy nghĩ, học tập.

Có thể có ý kiến cho rằng việc tứ chi phát triển chỉ khiến trí não ngu đi. Đồng ý rằng hoạt động của não cần rất nhiều nẵng lượng từ việc dị hóa carbon hydrated, giống với các cơ bắp. Nghĩa là trong tình trạng thiếu dinh dưỡng, buộc lòng cơ thể phải hy sinh một trong hai. Tuy nhiên tôi xin nhấn mạnh lần nữa, việc này chỉ xảy ra trong tình trạng thiếu ăn. Nhờ những nỗ lực phi thường của chính phủ và nhân dân ta trong việc đảm bảo an ninh lương thực, nước ta đã trở thành cường quốc xuất khẩu gạo1, (một bát cơm chứa khoảng 44g carbon hydrated, cho bạn 200 Cal, một phần mười nhu cầu calo trong ngày), và nỗi lo lắng thiếu carb cho hoạt động của não bộ là điều cuối cùng bạn có thể nghĩ đến ở Việt Nam.

Thực tế, các nhà khoa học đã chứng mình, thể dục tốt cho não bộ của bạn. Khi quan sát hồi hải mã, khu vực nằm bên trong thùy thái dương của não trước, có chức năng ghi nhớ thông tin và hình thành ký ức, cũng là một trong số ít khu vực mà nơ-ron vẫn tiếp tục được sinh ra ở người trưởng thành, các nhà khoa học phát hiện ra sự sản sinh neuron nhanh gấp đôi ở người tập thể dục (so với nhóm không tập). Điều này được lý giải do sự gia tăng lượng ti thể trong tế bào. Bào quan này đóng vai trò là nhà máy sản xuất năng lượng cung cấp cho tế bào và điều phối các hoạt động phân bào. Cũng dễ hiểu bởi việc vận động cần nhiều năng lượng sẽ thúc đẩy sự sản sinh ti thể ở mọi tế bào1.

Hình ảnh hồi hải mã, màu đỏ là các neuron mới hình thành, ti thể được thể hiện bằng màu xanh lá

Giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, loãng xương, thấp khớp

Đây là một lợi ích quá dễ thấy. Mặc dù các hãng sữa luôn miệng quảng cáo rằng một ly sữa X mỗi ngày, hay sữa Y với gấp đôi hàm lượng canxi giúp giảm nguy cơ loãng xương, nhưng đó mới chỉ là một phần của vấn đề. Nguyên nhân dẫn tới loãng xương rất phong phú, hàng đầu vẫn là sự thiếu hụt nội tiết tố, mà tuổi tác, giới tính, tiểu sử gia đình là một số yếu tố ảnh hưởng. Sau đó là cấu trúc xương, quá cân và tiền sử chấn thương xương. Rượu và thuốc lá cũng là nguyên nhân gây mất xương. Việc bổ sung lượng canxi qua thực phẩm là tốt, nhưng thiếu vitamin D cũng không giúp cơ thể hấp thu đầy đủ lượng canxi này, mà việc tổng hợp vitamin D chỉ diễn ra khi da tiếp xúc đủ với ánh sáng mặt trời, điều chúng ta thiếu do đặc thù công việc phải ngồi lỳ trong nhà. (OK, bạn có thể ngồi code ngoài bãi biển, thật tốt cho bạn, nhưng hầu hết developer đều không có diễm phúc như vậy).

Hãy suy luận một cách đơn giản, cơ thể bạn là một cỗ máy tối ưu, bạn dành nhiều thời gian để ngồi và không sử dụng cơ bắp và xương khớp của bạn, việc này vô tình chuyển một tín hiệu đến cơ thể bạn, rằng những bộ phận này không còn được sử dụng nữa. Khi đó cơ bắp sẽ yếu dần đi, mật độ xương sẽ giảm. Qua thống kê cho thấy, người bị tai nạn phải nằm liệt giường mật độ xương và cơ suy giảm rất nhanh chóng. Ngược lại, hoạt động thể dục thể thao giúp cơ thể tăng tuần hoàn, đưa máu đến các cơ, khớp, giảm khả năng thoái hóa, kích thích tạo xương và tăng khối lượng xương. Các cơ bắp phát triển tạo lực nâng đỡ, giảm áp lực cho xương và dây chằng, tránh nguy cơ té ngã, nguyên nhân hàng đầu gây loãng xương. Ngoài ra, việc tăng sinh neuron ở hồi hải mã, khu vực đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng trong không gian, cũng giúp cơ thể thăng bằng tốt hơn.

Cải thiện tư thế

Việc giữ nguyên một tư thế trong thời gian dài dễ gây ra biến dạng cột sống. Hội chứng thường mắc ở dân văn phòng là hội chứng võng lưng, hay Lower Crossed Syndrome và lưng gù, hay upper crossed syndrome. Nếu bạn có xu hướng cong mông ra sau ưỡn bụng ra trước giống mấy bạn gái ngồi trên xe máy, hoặc phải co chân lên ghế mới thấy thoải mái, nhiều khả năng bạn đã mắc LCS. Lâu dần, việc cột sống bị biến dạng gây ra thoát vị đĩa đệm, dây thần kinh bị chèn ép gây đau đớn, không còn sức lao động. Việc tập thể dục đều đặn giúp kéo dãn các dây chằng bị căng, phục hồi các cơ bắp bị yếu, qua đó điều chỉnh lại cột sống, giúp bạn lấy lại được tư thế đúng. Một tư thế đúng ngoài phòng tránh chấn thương còn giúp bạn cảm thấy thoải mái khi di chuyển, tự tin khi giao tiếp, dễ dàng gặt hái thành công trong cuộc sống.1

Tập thể dục giúp bạn hạnh phúc hơn

Đây là sự thật. Khi bạn tập luyện, não bộ, chủ yêu là não giữa và tuyến yên sản sinh ra endorphins. Đây là một nhóm chất dẫn truyền thần kinh có tác dụng tạo cảm xúc tích cực, giảm căng thẳng, giảm đau. Cơ chế sản sinh endorphins được giải thích là nhờ việc tập luyện gây ra một chút áp lực lên cơ thể, não bộ nhận ra áp lực này, và giải phóng endorphins để chống lại stress, giống như khi ta phải đối mặt với kẻ thù. Đây là phản ứng bình thường để có thể sinh tồn, não bộ buộc phải có cơ chế xoa dịu cơn đau, làm tăng khả năng tập trung để có thể vượt qua các tình huống nguy hiểm.

Không chỉ nhờ các chất hoá học, tập luyện còn giúp bạn cảm thấy vui vẻ hạnh phúc hơn nhờ cảm giác hài lòng về những thành công mình đạt được. Đó là những khoái cảm dịu dàng khi sớm mai bạn có thể chiến thắng được cơn thèm ngủ nướng để dậy sớm thế dục, hay đạt thêm một vài bước tiến trong luyện tập. Bên cạnh đó, việc sở hữu một thân hình gọn gàng và sức khỏe tốt cũng giúp bạn tự tin hơn và tránh được những suy nghĩ tiêu cực.

Nhưng tôi…

Vâng, bạn thừa biết lợi ích của việc thể dục, nhưng vẫn không thể bắt đầu, lý do thì nhiều lắm

Tôi rất bận, không có thời gian

Thật may mắn cho bạn, có những bài tập chỉ kéo dài có vài phút vẫn tác động đủ đến các nhóm cơ, ví dụ như bài tập 7 phút chẳng hạn. Hẳn là dù bận đến mấy bạn vẫn có thể dành ra 7 phút mỗi ngày chứ (mà mỗi tuần vẫn được nghỉ một ngày cơ đấy).

Nếu 7 phút là quá nhiều, vẫn có bài tập 4 phút dành cho bạn

Cơ thể tôi rất yếu ớt, không thể chịu được đau đớn

Nguyên tắc của việc tập luyện là vừa sức và tăng tiến. Bạn không thể tập với khối lượng của vận động viên chuyên nghiệp ngay trong ngày đầu, hãy kiên nhẫn và tận hưởng thành công bước đầu của bạn.

Nếu không thể thích ứng với việc tập tạ trong phòng gym, yoga cũng có thể là một lựa chọn tốt cho bạn.

Tôi rất nhanh chán, đã thử tập nhiều lần đều bỏ dở giữa chừng

  1. Thay đổi các bài tập thường xuyên để tạo cảm giác mới lạ
  2. Thử thách bản thân với các mục tiêu cụ thể. Sử dụng các ứng dụng di động là một ý kiến không tồi. Các ứng dụng này sẽ lên lịch và liên tục nhắc nhở bạn hoàn thành các mục tiêu này.
  3. Tập luyện cùng bạn bè. Công khai thách thức bạn bè và người thân tham gia cùng bạn.

Để kết thúc, đây là một câu ngạn ngữ La tinh:

anima sana in corpore sano

có nghĩa là “chỉ có một cơ thể khỏe mạnh mới chứa đựng được một tâm hồn lành mạnh”, là lời tóm tắt xác đáng nhất về tầm quan trọng của thể dục thể thao. 1


Originally posted on DigiMed blog

  1. Viết tắt của câu này chính là tên hãng giày và dụng cụ thể thao ASICS, tuy nhiên đây không phải là bài quảng cáo nên tôi sẽ không nói ra.  2 3 4